
Borelioza


Kilka faktów o boreliozie
Borelioza ( borelioza z Lyme, krętkowica kleszczowa ) jest wywołana przez bakterie, krętki Borrelia burdgorferi sensu lato ( zbiorcza nazwa grupy 11 gatunków) , przenoszone w Polsce przez kleszcze Ixodes ricinus, Ixodes scapularis. W Polsce za boreliozę odpowiedzialne są trzy gatunki bakterii: Borrelia sensu stricto ( najczęściej zapalenie stawów ), Borrelia afzelii ( najczęściej przewlekłe zapalenie skóry, chłonniak limfatyczny ), Borrelia garinii ( najczęściej objawy neurologiczne ).
Borelioza atakuje skórę, stawy, serce, układ nerwowy. Procent kleszczy będących nosicielami boreliozy, na obszarze Polski wynosi średnio ok. 15%, waha się w zależności od regionu. Czyli nie wszystkie kleszcze są nosicielami patogenów.
Trochę historii boreliozy
Pierwsze wzmianki o zachorowaniach pochodzą 1883 roku. Pod koniec lat siedemdziesiątych XX wieku w okolicach miejscowości Lyme powiązano wystąpienie ukłuć kleszczy z rumieniem wędrującym i zapaleniem stawów. W 1982 Burdgorfer wyizolował z kleszcza bakterię, która została nazwana na jego cześć. W 1983 krętka wyizolowano z krwi pacjenta, udowadniając związek zachorowań ludzi z pokłuciami przez kleszcze.
Jaki jest mechanizm zakażenia boreliozą
Człowiek gdy wkroczy na teren przebywania kleszczy może zostać zakażony krętkami w ślinie kleszcza (najczęściej od maja do października). Ryzyko zachorowania na boreliozę jest małe (średnio 55/100000 osób). Wzrasta wraz ze wzrostem czasu żerowania kleszcza na skórze (powyżej 24 godzin) i zależy od terenu występowania.
Zakażenie może nastąpić w wyniku wkłucia się kleszcza jak i wtarcia w zranione miejsce wydalin lub fragmentów jego ciała. Ślina kleszcza ma właściwości znieczulające, przez co moment kłucia może być nie zauważony przez żywiciela. Większość zakażeń jest bezobjawowa i eliminowana przez mechanizmy obronne atakowanego organizmu, co pozostawia ślad w postaci obecności przeciwciał. Z tego wynika, że nie każdy przypadek zakażenia krętkiem musi prowadzić do choroby.
Powstałe przeciwciała ze względu na dużą zmienność w budowie bakterii (antygenów powierzchniowych) nie mają znaczenia ochronnego. Dlatego też raz przebyta borelioza nie zabezpiecza przed ponownym zakażeniem.
Borelioza jest chorobą zakaźną jednak nie odnotowano zakażenia od drugiego człowieka lub zwierzęcia.
Nie opisano przypadków zakażenia przez mleko matki podczas karmienia, chociaż zakażenie przezłożyskowe jest możliwe. Jednak występuje bardzo rzadko i nie wpływa niekorzystnie na rozwój płodu. Nie opisano też przypadków zakażenia drogą seksualną, przez przetoczenie krwi lub podczas pokłucia przez owady (na przykład komary).
Po wniknięciu do skóry gospodarza krętki sprawnie rozsiewają się. Umożliwia im to ich budowa i z tym związany ruch spreżyny i korkociągu.